De tijd dat organisaties alleen verantwoording af hoefden te leggen aan hun aandeelhouders, ligt achter ons. Er is een veel bredere groep stakeholders die inzicht wil hebben in het reilen en zeilen van een organisatie. Denk aan de steeds kritischere leveranciers, toezichthouders, overheden, afnemers en belangenorganisaties. Dit vraagt om verslaggeving die verder gaat dan alleen de financiële cijfers. Ook betrouwbare niet-financiële informatie wordt de norm, om bijvoorbeeld inzichtelijk te maken wat een organisatie, en hoe deze omgaat met jouw werknemers.

Herziening van de NFRD

Grote beursgenoteerde ondernemingen, banken en verzekeraars in Nederland zijn sinds 2018 verplicht om een niet-financiële verklaring op te nemen in hun bestuursverslag. Hiermee moeten zij transparantie geven over onder andere duurzaamheidsrisico’s die ze lopen, de impact op mens en milieu, hun diversiteits- en personeelsbeleid en hoe zij omgaan met zaken als mensenrechten en corruptie. Deze verplichtingen zijn een voortvloeisel van de Europese richtlijn Non-Financial Reporting Directive (NFRD). Omdat de NFRD grotendeels openlaat op welke manieren er gerapporteerd moet worden en welke informatie daarbij geleverd moet worden, heeft de Europese Commissie op 21 april 2021 een wetsvoorstel ter herziening van de NFRD gepubliceerd. Hierbij is gekozen voor een nieuwe naam: de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD).

Aanpassingen

Ten opzichte van de NFRD verbreedt de CSRD de reikwijdte door de niet-financiële transparantie-eisen verplicht te stellen voor alle beursgenoteerde ondernemingen en grote niet-beursgenoteerde ondernemingen. Daarnaast wordt er een eenduidige verslaggevingstandaard opgesteld in Europa die duidelijk maakt op welke manier er over niet-financiële informatie moet worden gerapporteerd. Ook worden de rapportage-eisen inhoudelijk uitgebreid en wordt assurance door derden voor niet-financiële verklaringen verplicht gesteld. Deze informatie dient digitaal aangeleverd te worden. De nieuwe standaarden moeten voor het eerst gehanteerd worden in bestuursverslagen over boekjaar 2023.

“Er is nog veel verwarring over standaarden voor verslaglegging van niet-financiële resultaten.”

SFDR

Sinds 10 maart 2021 is de Sustainable Finance Disclosure Regulation (SFDR) van toepassing. Dat is een verordening met betrekking tot informatieverstrekking over duurzaamheid in de financiële sector. De SFDR maakt deel uit van het Action Plan for Financing Sustainable Growth van de Europese Commissie en bouwt voort op de Sustainable Development Goals van de Verenigde Naties en het Klimaatakkoord van Parijs. Het uiteindelijke doel van de SFDR is om de risico’s en effecten van klimaatverandering aanzienlijk te verminderen. Het beoogt de informatieverstrekking aan beleggers over de effecten op duurzaamheid van het beleggingsbeleid en de beleggingsbeslissingen door financiële marktpartijen te verbeteren. De SFDR is in principe van toepassing op alle deelnemers op de financiële markt. Daaronder horen banken, beleggingsondernemingen, pensioenfondsen, vermogensbeheerders, en levensverzekeraars.

De Europese Green Deal

De steeds sterkere roep om niet-financiële verslaggeving wordt gevoed door de Green Deal van de Europese Unie. Op 14 juli 2021 presenteerde de Europese Commissie een groot pakket aan maatregelen om de CO2-uitstoot met 55 procent terug te dringen in 2030. En in 2050 moet Europa het eerste klimaatneutrale continent zijn. Om dit doel te halen moet jaarlijks naar schatting 260 miljard euro extra geïnvesteerd worden.
Ook is er een pakket met maatregelen genaamd ‘Fit for 55'. Daarin staat bijvoorbeeld dat in 2030 veertig procent van de opgewekte energie schoon moet zijn en dat er vanaf 2035 geen benzineauto's meer gemaakt mogen worden. Verder wordt het emissiehandelssysteem uitgebreid, ook naar sectoren als transport en de bouw. En er moet een CO2-belasting worden ingevoerd aan de EU-grens, om zo oneerlijke concurrentie met minder duurzaam geproduceerde producten te voorkomen. Ook komen er belastingen op brandstof, waardoor scheepvaart en luchtvaart duurder worden.

Afgelopen november zette IFRS met de aankondiging van de International Sustainability Boards (ISSB) een belangrijke stap in de strijd tegen de klimaatcrisis. Bovendien was dit een grote doorbraak in het standaardiseren van duurzaamheidsverslaggeving. De ISSB-standaarden bieden een wereldwijd raamwerk dat aansluit op de bestaande IFRS. De eerste definitieve ISSB-standaarden voor klimaatrapportages en de presentatie van andere duurzaamheidsaspecten komen halverwege 2022 beschikbaar.

De invoering van de ISSB maakt mogelijk een einde aan de wirwar van duurzaamheidsstandaarden voor verslaglegging van niet-financiële resultaten. Op dat vlak is er nu nog veel complexiteit en verwarring.

Het GRI ontwikkelt en stelt al twintig jaar richtlijnen op voor duurzaamheidsverslaggeving. Hun missie is om duurzaamheidsverslaggeving voor alle organisaties zo routinematig en vergelijkbaar te maken als financiële verslaggeving. De richtlijnen zijn ontwikkeld op basis van een multi-stakeholder approach. Het is dus in het belang van de organisaties zelf, alsmede werknemers, maatschappelijke organisaties, beleggers, aandeelhouders en de accountancysector.

“Verslaglegging van niet-financiële informatie komt steeds meer op gelijke voet te staan met financiële verslaggeving.”

Overgang naar impacteconomie versnellen

Tot slot wil de Impact Economy Foundation de overgang naar een economie waarin we impact meten versnellen. Daarvoor zijn standaarden voor het rapporteren over niet-financiële waarden van belang.
De stichting heeft in 2020 vijf belangrijke doelen opgesteld die het in vijf jaar wil bereiken:

• Vorm een gemeenschap van bestuurders uit alle sectoren om de impacteconomie vorm te geven;
• Ontwerp de fundamenten van de impacteconomie;
• Ontwikkel concrete regelgevings- en beleidsvoorstellen voor de impacteconomie;
• Leg de basis voor een standaard voor impactverklaringen;
• Leg de basis voor een wereldwijde gemeenschap van impactprofessionals.

In VRC Voices spraken we eerder met bestuursvoorzitter Herman Mulder. “Met Impact Economy Foundation proberen we de volgende generatie rapportages tot stand te brengen die rekening houden met, maar ook daadwerkelijk een prijs geven aan de positieve bijdragen en negatieve impact van een organisatie op de maatschappij.”