Ricardo volgde in 2014 en 2015 de RC-opleiding aan de Universiteit van Maastricht en werkt sinds 2017 bij de gemeente Maastricht. Zijn werk ligt op iets meer dan tien kilometer afstand van zijn woonplaats Eijsden. “Het is te fietsen heen en weer, maar dan wel met een e-bike. Het is een mooie route langs de Maas. Maar zo na de coronacrisis hoeft dat niet meer dagelijks omdat we vaker thuis aan de slag zijn. Alhoewel ik in mijn nieuwe functie wel weer vaker op het stadskantoor aanwezig wil zijn.” Dat zit namelijk zo: Ricardo begon vijf jaar geleden als senior-adviseur Bedrijfsvoering en Control bij de gemeente, maar stuurt sinds begin dit jaar als manager Bedrijfsvoering Veiligheid en Leefbaarheid een team aan. “Dan is het toch fijn om je teamleden, tien in getal, af en toe in de ogen te kunnen kijken. Je wilt samen het gevoel hebben dat je ook daadwerkelijk een team bent.”

Geen grote verandering

Voorheen was Ricardo dus adviseur bedrijfsvoering. “Dat was bij de afdeling Beleid en Ontwikkeling. Daar bepalen we welk beleid we willen hanteren, op basis van de wensen en eisen vanuit de politiek. Die wensen en eisen houd je dan tegen het licht van de financiële middelen die je als gemeente ter beschikking hebt.” Beleid en Ontwikkeling is één van de tien organisatieonderdelen. “Elk onderdeel heeft zijn eigen (staf)afdeling finance, maar er is ook gemeentebreed een concernstaf.” Ricardo maakte begin dit jaar de overstap naar het onderdeel Veiligheid en Leefbaarheid, waar hij als manager de (staf)afdeling financiën aanstuurt. “Of leidinggeven een hele verandering was? Ik ben nog maar net aan de slag, maar ik vind het niet zo’n grote verandering. Ik probeer het zo aan te pakken dat ik mensen aanstuur zoals ik zelf ook zou willen worden aangestuurd. Ik ben wars van hiërarchie en ik vind het leuk om samen met het team stappen te zetten. Natuurlijk zal ik als manager best eens knopen doorhakken als dat moet, maar we pakken de werkzaamheden vooral samen op. Op die manier kom je het meest ver.”

Oorlog komt dichtbij

Het interview met Ricardo wordt een keer uitgesteld, met een hele goede reden. Die reden geeft meteen aan hoe divers het werk is bij een gemeente. “Bij Veiligheid en Leefbaarheid hoort ook dat we betrokken zijn bij de veiligheidsregio Limburg-Zuid. Daar speelde op dit moment dat we een opvanglocatie in zalencentrum MECC in Maastricht hebben geopend voor vluchtelingen uit Oekraïne. Schrijnend wat ik daar te zien kreeg. Ouderen, maar ook jonge kinderen die op de vlucht zijn en de angst nog in de ogen hebben. Dan komt de oorlog ineens heel dichtbij. Mijn rol was om de medewerkers die inkopen moeten doen, ook daadwerkelijk een mandaat daarvoor te geven. Er kwam een mandaatlijst voor de betreffende medewerkers. Zodat zij bijvoorbeeld luiers kunnen kopen als dat nodig is. Daarnaast kwam er een logboek van de aankopen, waarin collega’s aangeven waarom en waarvoor ze iets hebben aangeschaft. Die mandaatlijst moest er snel komen, anders is dat een hobbel voor de totstandkoming van de opvanglocatie.”

“Er vindt een verzakelijking in publieke organisaties plaats.”

Ook sluiten van jaarrekening

Het toont de diversiteit van het werk aan, zegt Ricardo. “De normale trein dendert door, maar dit soort zaken komen ook voorbij. We zitten as we speak ook in het sluiten van de jaarrekening, compleet met controle door onze accountants die begrijpelijkerwijs allerlei vragen stellen om kosten te verantwoorden.” Tegelijkertijd speelden de gemeenteraadsverkiezingen. Ricardo: “De inwoners van Maastricht kiezen kandidaten van politieke partijen en de gekozen partijleden komen in de gemeenteraad. De partijen gaan vervolgens onderhandelen over wie in het college van burgemeester en wethouders mag plaatsnemen en wie beleid mag ontwikkelen voor de komende vier jaar. In het college komen de diverse belangen en de politieke wensen en eisen bij elkaar in een uitvoeringsprogramma voor de komende vier jaar. Daar maakt finance dan weer een planning en control-document bij. Welke afspraken en besluiten zijn er gemaakt? Waar sta je met je financiën als gemeente en hoe verhouden de nieuwe plannen zich tot de financiën van de taken die we al moeten doen? Bijvoorbeeld paspoorten uitgeven.”

Ricardo Wasbauer: “Ambtenaar zijn is niet saai, integendeel. Er zijn talloze relevante uitdagingen waar je als financial zo mee aan de slag kunt.”

Nieuwe Omgevingswet

Nog zo’n onderwerp waar Ricardo en zijn team zich mee bezig houden: de nieuwe Omgevingswet. Met die wet, die is uitgesteld tot 1 januari 2023, wil de Rijksoverheid de regels voor ruimtelijke ontwikkeling vereenvoudigen en samenvoegen. Zodat het straks bijvoorbeeld makkelijker is om een bouwproject te starten. Ricardo: “Dat heeft bij ons onderdeel Veiligheid en Leefbaarheid als gevolg dat we minder vergunningen gaan uitgeven omdat deze minder vaak nodig zullen zijn. Maar we moeten wellicht wel de keuze maken om meer kosten te maken aan de handhavingskant. Daarbij komt dat we door het Rijk worden gecompenseerd voor het eventueel wegvallen van de legesinkomsten gekoppeld aan de vergunningverlening. Maar het is nog niet duidelijk in hoeverre dat gaat gebeuren.”

Cultuur is prettig

Oekraïne, verkiezingen en de nieuwe Omgevingswet. Zo divers is het. Ricardo: “Dat vind ik ook het leuke van werken bij de gemeente. Je werkt niet aan één product, maar aan talloze onderwerpen. Ik vind ook de cultuur prettig. En nee, dat is niet de ambtenarencultuur die wel eens grappend tijdens verjaardagen ter sprake komt. Er is geen 9- tot 5-mentaliteit. Dat is wellicht iets van dertig jaar geleden. Er vindt namelijk een verzakelijking in publieke organisaties plaats. Desondanks vind ik het fijn dat er geen cultuur heerst waarbij je met de ellenbogen moet werken om hogerop te komen. Je moet je natuurlijk wel verhouden tot de politieke arena. Maar ik denk dat er in de hoogste regionen bij private bedrijven ook de nodige politiek komt kijken. Dus dat is niet zo anders. Mooi is ook dat je werkt aan maatschappelijke thema’s die je direct terugziet in de stad.”

Talloze uitdagingen

Wat zou je registercontrollers die een overstap willen maken naar de publieke sector adviseren? “Laat het stereotype los. Ambtenaar zijn is niet saai, integendeel. Er zijn – en ik hoop dat ik dat net geschetst heb – talloze relevante uitdagingen waar je als financial zo mee aan de slag kunt. Waar je ook nog een prachtige meerwaarde vanuit finance bij kunt hebben. Belangrijk daarbij is dat je aanpassingsvermogen hebt. Niet alleen wat betreft je kunnen verdiepen in een groot aantal onderwerpen, maar ook in het kunnen communiceren met diverse lagen in de politiek en de gemeentelijke organisatie. Winst is dat je binnen een publieke organisatie vaak vele kanten op kunt. Publieke organisaties staan daarvoor vaak open. Kijk naar het feit dat ik nu manager Bedrijfsvoering bij Veiligheid en Leefbaarheid ben geworden.”