Annemieke deed de RC-opleiding in drie blokken bij de Universiteit van Maastricht, aan Washington University (St. Louis in de Verenigde Staten) en de VU Amsterdam. “Ik zat in het begin van mijn carrière in het analistenteam van Philips onder CFO Jan Hommen. Dat alles in het hoofdkantoor aan het Amstelplein in Amsterdam. Philips had toen nog meerdere divisies. Ik verzorgde analyses voor Jan Hommen, voor bepaalde divisies, en hij pakte daar dan weer elementen uit. We waren aanwezig bij de executive meetings en dat was erg leerzaam. Van jongs af aan wilde ik al bij een multinational werken en eropuit trekken. Toch wilde ik niet het stempel krijgen dat ik alleen maar op hoofdkantoren had gezeten. Ik had ambitie en dat was in 2004 reden om naar Syngenta te gaan.”

Annemieke werd wereldwijd verantwoordelijk voor finance voor de divisie groentezaden. Daarna werd ze global finance head production and supply, om vervolgens de functie van CFO van heel Asia-Pacific te bekleden. Sinds mei 2019 is ze CFO van Crop Protection.

Wereldspeler van formaat

Syngenta Group is een wereldspeler van formaat, met 49.000 medewerkers in meer dan 100 landen. Het hoofdkantoor zit in Basel, Zwitserland, maar het bedrijf heeft overal ter wereld vestigingen: van Chicago en Tel Aviv tot aan Gent en Shanghai. “Met gewasbeschermingsmiddelen, zaden en andere oplossingen helpen we telers over de hele wereld”, vertelt Annemieke. “Want met negen miljard mensen op deze aardbol in 2050 moeten we nieuwe manieren zien te vinden om iedereen te kunnen voeden. Daar helpen we met onze gewasbeschermingsmiddelen bij. Dat maatschappelijke belang voel ik ook echt zo en wordt heel zichtbaar als je reizen maakt. Vóór corona reisde ik veel en dan zie je van dichtbij in een land als Indonesië dat je met veilig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen een groot verschil kunt maken in de opbrengst van het land van een boer. Niet alleen in de voedselvoorziening, maar ook in de persoonlijke situatie van zo’n boer. We leiden hen op en dat levert opbrengst op. Iemand kan bijvoorbeeld ineens een stenen huis bouwen omdat ze meer opbrengst van het land hebben. Dat geeft zin aan onze missie.”

“Aan terugkijken hebben we weinig. We nemen als finance meer tijd voor analyses en forecasting.”

Nieuwsgierig naar de business

“Ken je business als CFO”, vervolgt Annemieke. “Ik werk nauw samen met het leiderschapsteam. In de business moet je weten wat er speelt. Dat kan in ons geval alleen door in de divisie vestigingen en fabrieken te bezoeken en contact te houden. Door echt kennis te maken met collega’s en klanten en de cultuur ter plaatse op te snuiven, bouw je geloofwaardigheid op. Alleen zo kun je invloed uitoefenen, bijvoorbeeld als de vraag op tafel ligt hoe we de huidige, groeiende logistieke kosten moeten doorberekenen. Dat vraagt een diepgaande kennis van en nieuwsgierigheid naar de business. Van mijn finance-team verwacht ik dat ze op meerdere niveaus die business begrijpen. Niet alleen commercieel, maar ook in productie, marktbenadering, logistiek en over grondstoffenprijzen. De spotprijs van een container ging onlangs naar twintigduizend euro. Vanwege onze lange termijn relaties en afspraken met vervoerders zijn onze prijzen niet zo hard gestegen. Dat levert ons potentieel een competitief voordeel op ten opzichte van concurrenten. Ik wil weten waar dat dan zit. Die kennis verkrijg je door scherpe analyses te doen.”

Het ecosysteem overzien

Waarde toevoegen door de business te snappen en te snappen op welke markten deze opereert. Daar is het Annemieke om te doen. “Je moet dan het hele ecosysteem waarin we opereren overzien. In Europa worden bepaalde gewasbeschermingsmiddelen verboden. Hoe moeten wij daarop inspelen? Met welke vervangende middelen? Welke marges draaien we daarop? Wat doet dat met de winstgevendheid? Als finance moeten we voor tachtig procent met dat soort vragen bezig zijn. Aan terugkijken hebben we weinig. We nemen als finance meer tijd voor analyses en forecasting.” Dat ‘om je heen kijken als financial’ verwacht Annemieke ook bij wet- en regelgeving. Honderddertig landen steunden onlangs het plan van de G7 om een minimumbelasting van vijftien procent voor bedrijven te gaan heffen. “Hoe pakt dat uit voor ons? We zijn geen tech-gigant, maar we structureren onze belastingpositie natuurlijk wel. Dan moeten we dus kijken naar een andere manier van organiseren. Ook dat hoort bij echt begrijpen wat er speelt.”

Hoogwaardige vijfjarenplannen

De rol van finance gaat veranderen, constateert Annemieke daar achteraan. “Hoe kunnen we de cijfers zo geautomatiseerd, eenduidig en efficiënt mogelijk voorleggen aan de business? We zien daar self service zijn intrede doen. We hebben dat geïntroduceerd met de implementatie van SAP S/4 HANA en SAP Analytic Cloud. Managers hebben nu zelf toegang tot de meest recente data en kunnen zelf hun rapportages maken. Als cijfers meer automatisch tot managers komen, kan finance zich toeleggen op businesspartnering. We hechten waarde aan kwalitatief hoogwaardige vijfjarenplannen waar een rode draad in is te zien, hier worden de jaarlijkse targets van afgeleid en er vindt geen bottom-up budget process meer plaats. Dat werd vaak een spel van duwen en trekken en daar schoot je weinig mee op. De business gaat aan de slag met hun target voor volgend jaar en de discussie gaat dan over de kansen en risico’s om het budget te halen. Dat werkt in de praktijk veel beter en scheelt een hele hoop discussie.”

Betalen met toekomstige oogst

Het gesprek komt op innovatie. Welke rol moet finance hebben in innovatietrajecten? Annemieke maakt onderscheid tussen innovatie in technologie en innovatie bij finance zelf. “Bij R&D werken gespecialiseerde finance-teams die kijken naar waar de kansen liggen en hoe winstgevend een nieuw product kan zijn. Daarnaast helpen we als finance de business met innovatieve oplossingen. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van nieuwe financieringsmogelijkheden. Zo kunnen klanten de aanschaf van onze producten financieren. Hiervoor werken we in India met een start-up die die financieringen makkelijk ontsluit via een app. Andere klanten betalen ons met een deel van hun toekomstige oogst. Onlangs zijn wij gestart om deze oogst rechtstreeks naar China te exporteren. Finance speelt hier een belangrijke rol in het managen van financiële risico’s.”

“Finance speelt hier een belangrijke rol in het managen van financiële risico’s.”

Breed inzetbaar

Tot slot spreekt Annemieke haar waardering uit voor het internationale perspectief dat ze dagelijks opdoet. “Ik kan het iedere registercontroller aanraden. Internationale ervaring maakt je breed inzetbaar. Je staat meer open voor ideeën van anderen en voor andere culturen. Het maakt je ervan bewust dat andere culturen anders in elkaar zitten. Waarbij ik als Nederlander nog altijd vrij direct word gevonden. In Japan moet je meer tijd voor een verandering uittrekken. In Brazilië moet je juist proberen iedereen op het doel gefocust te houden. In iedere cultuur zit iets moois. Ik vind wel dat je met beide benen in de business moet hebben gestaan om een oordeel te mogen hebben over de operatie. Probeer zowel hoofdkantoor als operatie te begrijpen om de twee nader tot elkaar te brengen. Laatst kwam een collega naar me toe die nog niet verder was geweest dan het hoofdkantoor. Hij kwam met een conclusie over een vestiging in een land. Zonder begrip voor hoe de situatie daar was. Als dat begrip er niet is, kun je niet de verandering leiden die nodig is.”